در همه جای دنیا برای تجهیز یک دستگاه یا موارد این چنینی میبایست قوانین استاندارد رعایت شود. نصب و تجهیز آسانسور نیز از این قاعده مستثنی نیست. استاندارد آسانسور در واقع منطبق بودن یک سری از اصول نصب و راه اندازی آن با قانون است. در استاندارد شاخصهای لازم و کیفیت آسانسور مشخص میشود. در خصوص آسانسور میتوان گفت که قوانین و مقرراتی است که سازمان ملی استاندارد برای حفظ ایمنی و حفظ جان مسافران تعیین میکند. موسسه استاندارد وظایف خود را به شرکتهای آسانسور سازی اطلاع میدهد که آنها باید فروشندگان و نصابان را رد یا تایید صلاحیت کنند. به طور کلی دو نوع استاندارد به آسانسور تعلق میگیرد. استاندارد اولیه و ادواری از جمله استانداردهای آسانسور هستند که میبایست برای آنها گواهینامه دریافت کرد.
استاندارد آسانسور موارد مختلفی را در بر میگیرد که به شرح زیر است:
لزومات تعیین سرعت آسانسور
باز و بسته شدن به موقع درب آسانسور از طریق سیستم سنسورهای درب
ویژگی ضد حریق بودن آسانسور
ابزار تضمینی ایمنی درب آسانسور
فاصله سقف آسانسور تا دیوار
نحوه عملکرد قفل درب
کیفیت بالای قفل درب و ریل
تهویه آسانسور
احساس راحتی و امنیت مسافران
تناسب داشتن ظرفیت آسانسور با محل استفاده
پنل آسانسور و رابط کاربری آن
پاراشوت یا ترمز ایمنی
داشتن سیستم زنگ هشدار
ضربه گیرهای پایین آسانسور
استاندارد نصب آسانسور مجموعهای از قوانین و راهنماهایی است که برای تضمین ایمنی و دسترسی آسان آسانسورها طراحی شده است. این استانداردها شامل طراحی، نصب، بازرسی و نگهداری آسانسور هستند. با افزایش جمعیت و نیاز به دسترسی آسان به طبقات مختلف، ایمنی و کارایی آسانسورها اهمیت خاصی دارد. آسانسور باید عملکردی مطمئن داشته باشد، هم چنین باید استانداردهای ایمنی را به طور کامل رعایت کند تا از بروز حوادث جلوگیری کند.هدف اصلی این استانداردها، فراهم کردن محیطی ایمن برای جابجایی افراد و بارها، افزایش طول عمر تجهیزات، کاهش خطرات احتمالی و جلوگیری از حوادث ناگوار در ساختمانها و مراکز عمومی است.
سامانه بازرسی آسانسور ساختار تخصصی است که به منظور تضمین ایمنی، کارایی و انطباق آسانسورها با استانداردهای ملی و بینالمللی طراحی شده است که شامل بررسی دورهای و جامع از جنبههای مختلف آسانسور، از جمله سیستمهای الکتریکی، مکانیکی و ایمنی است. بازرسان متخصص با انجام بررسیهای دقیق، مشکلات احتمالی را شناسایی میکنند و کارهایی را برای بهبود و نگهداری آسانسورها پیشنهاد میدهند. با استفاده از فناوریهای پیشرفته، این سامانه میتواند دادههای مربوط به عملکرد آسانسور را جمعآوری و بررسی کند که مشکلات و نقص ها به موقع شناسایی شوند هم چنین امکان انجام اقدامات سریع برای رفع آنها فراهم میشود.
طبق بند ۳، ۴، ۵ و ۱۵ مقررات ساختمان که به مبحث آسانسور پرداخته است، همچنین این مقررات موضوعاتی مانند نحوه بهرهبرداری آسانسور، سرویس آسانسور، ضوابط راه پله و آسانسور و ابزارهای آن را شامل میشود.
جهت گرفتن گواهینامه استاندارد آسانسور باید بعد از نصب آن، پروانه ساختمان و مدارک سازنده توسط بازرس تایید شوند. در صورت تایید یک کد رهگیری توسط شرکت مربوطه به شما ارسال میشود. پس از این مرحله گواهینامه استاندارد آسانسور صادر میشود. این گواهینامه دو نوع دارد که به شرح زیر است:
گواهینامه استاندارد اولیه آسانسور
گواهینامه استاندارد ادواری
گواهینامه استاندارد آسانسور اولیه مربوط به زمانی است که آسانسور را تازه نصب میکنند. برای کسب گواهینامه پس از اینکه نصب آسانسور تمام شد، کارشناس میبایست آسانسور را بازرسی کند تا تمامی استانداردها رعایت شده باشند. او باید از مراحل نصب و قطعات آن مطمئن شود. اگر این مراحل طبق استاندارد آسانسور انجام شده باشد، گواهینامه استاندارد را صادر میکنند.
داشتن گواهینامه استاندارد اولیه آسانسور برای دریافت پایان کار ساختمان لازم است. ساختمانهایی که این گواهی را نداشته باشند نمیتوانند پایان کار دریافت کنند. لازم است قبل از استاندارد آسانسور این گواهی را دریافت کرده باشید. البته این را در نظر بگیرید ساختمانهایی که قدیمی بوده و سال ساخت آنها به قبل از اجباری شدن گواهی پایان کار باز میگردد، در صورت ارائه درخواست نصب آسانسور میبایست این گواهینامه را دریافت کنند.
جهت اخذ گواهینامه استاندارد اولیه آسانسور میبایست کپی این مدارک را به شرکت نصب کننده آسانسور تحویل دهید. این مدارک شامل صفحه اول پروانه ساختمان، پشت و روی کارت ملی متقاضی پروانه و صفحه اول شناسنامه متقاضی پروانه هستند.
استاندارد ادواری برای زمانی است که آسانسور نصب و گواهینامه اولیه صادر شده باشد. جهت حصول اطمینان از سالم بودن کارکرد درست آسانسور به صورت سالانه باید دریافت شود. این گواهینامه نشان دهنده این است که آسانسور به صورت منظم سرویس شده و در این امر هیچگونه کوتاهی انجام نشده است.
سرویس منظم و دورهای آسانسور باعث میشود که اشکالاتی که آسانسور دارد، رفع شود و همچنین میتواند روند دریافت گواهینامه استاندارد ادواری را تسریع کند.
توجه داشته باشید که آسانسورها حداقل سالی یکبار نیاز به بازرسی توسط کارشناس سازمان استاندارد و کسب گواهینامه ادواری دارند. این کار از نظر قانونی اجباری نیست اما برای اطمینان از کارکرد فنی آسانسور و درست کار کردن آن لازم است.
استانداردهای آسانسور به منظور تضمین ایمنی، کیفیت و عملکرد مناسب آسانسورها طراحی شدهاند. این استانداردها میتوانند به دو صورت باشند.
استاندارد های ملی: در هر کشور، سازمانهای مربوطه استانداردهای ملی را تدوین میکنند. در ایران، سازمان ملی استاندارد مسئول تعیین این استانداردها است. بعضی از این استانداردها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
ایمنی | معیارهای ایمنی برای جلوگیری از حوادث |
عملکرد | ویژگی های مربوط به عملکرد آسانسور |
نصب و نگهداری | راهنماهایی برای نصب دقیق و نگهداری منظم آسانسور |
استاندارد های بین المللی:
از مهم ترین استانداردهای بین المللی در زمینه آسانسور میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ISO 25745استاندارد
EN 81استاندارد
این استاندارد های توسط سازمان های بین المللی مانند کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک و سازمان بین المللی استانداردسازی ایجاد و تنظیم می شوند.
گرفتن گواهینامه آسانسور بین 20 تا 30 روز و گواهینامه ادواری بین ۱۰ تا ۳۰ روز زمان نیاز دارد. البته این زمان به فاکتورهایی مانند شرکت بازرسی کننده و کارهای ساختمانی انجام شده توسط کارفرما بستگی دارد. مراحل گرفتن گواهینامه استاندارد آسانسور:
ثبتنام در سامانه استاندارد
تکمیل مدارک و تشکیل پرونده در شرکت بازرسی
پرداخت هزینه بازرسی و ارائه رسید واریزی به شرکت بازرسی و درخواست نوبت بازرسی
هماهنگی نوبت بازرسی
بازدید بازرس همراه با نصاب پروژه و ارائه برگه عدم انطباق
رفع ایرادات توسط کارفرما و پیمانکار
پرداخت هزینه بازرسی دوم
هماهنگی نوبت بازرسی دوم
بازدید بازرس همراه با نصاب پروژه
در صورت تأیید پروژه، آمادهسازی نقشه و محاسبات، بستن قرارداد سرویس و نگهداری و بیمه
ارائه و ارسال مدارک به شرکت بازرسی
در صورت تأیید مدارک، پرونده وارد مرحله صدور میشود
در صورت بروز حادثه برای آسانسورهایی که گواهینامه استانداردها را ندارد، مسئولیت به عهده افراد زیر است:
مالک یا مدیر ساختمان
بهره بردار یا استفاده کننده آسانسور
با توجه به بند ۶_۲۲ و ۲_۱۰_۲۲ مقررات ساختمان، مدیر یا مالک ساختمان مسئول پیگیری جهت سرویس ماهیانه و سالانه آسانسور و گرفتن تاییدیه آسانسور هستند. همچنین وظیفه دارند که با شرکتهای نصب آسانسور قرارداد سرویس و نگهداری ماهانه ببندند.
در برخی مواقع بروز حادثه زمانی اتفاق میافتد که اشخاص استفاده کننده از آسانسور ایمنی را رعایت نمیکنند. با توجه به نظر کارشناسان آن شخص باید خسارت وارد شده را جبران کند.
اگر شما از رعایت الزامات استاندارد آسانسور اطمینان ندارید، یا قصد استعلام از وضعیت آسانسور محل زندگی خود را دارید، میتوانید به راحتی اینکار را با استفاده از پیامک انجام دهید. سازمان ملی استاندارد، سامانه ملی استاندارد آسانسور را تاسیس کرده است که با استفاده از یک پیامک به این وضعیت آسانسور مطلع شوید.
موارد زیر میبایست توسط شرکت بازرسی تست شوند:
تست اصطکاک سیم بکسل
نصب بودن گارد یا حفاظت سیم بکسلها
علامت گذاری تراز توقف سیم بکسلها
نصب علامت گردش پولی روی موتور
تست کشش سیم بکسلهای روی فلکه اصلی سیم بکسل
تست و کنترل سیستم ترمز موتور
کنترل زاویه سیم بکسل و طبقات
نصب قلاب سقف و قرارگیری پلاک تناژ قلاب
اجرای صحیح بتن ریزی سقف و داشتن لبههای ۵ سانتی دور حفرههای لبه عبور سیم بکسل
نصب دستورالعمل نجات اضطراری روی موتور
نصب پلاک مخصوص روی درب
وجود کلید درب طبقات جنب راهنمای نجات اضطراری
عدم وجود وسایل اضافی در موتورخانه
تست مکش مناسب سیستم تهویه
برای گرفتن استاندارد آسانسور میبایست مدارک زیر را داشته باشید:
مدارک مورد نیاز جهت اخذ استاندارد | |
پروانه ساختمان (موافقت اصولی) | شناسنامه |
کدپستی | کارت ملی |
ایمنی و استاندارد آسانسور امری بسیار ضروری است. چرا که جان انسانهایی که از این وسیله استفاده میکنند بسیار اهمیت دارد. از این رو لازم است که آسانسورهای ایمنی را تهیه کنید تا خیالتان از بابت استاندارد آن آسوده باشد. استاندارد آسانسور تا حد زیادی به نصب و تجهیز آن و همچنین سرویس ماهیانه بستگی دارد. از این رو لازم است تا شرکتهای بازرس آسانسور آنها را چک کرده و پس از طی کردن مراحل اداری گواهینامه استاندارد آسانسور صادر شود. با مراجعه به اوج لیفت جهت خرید آسانسور دیگر نیازی نیست نگران ایمنی و استاندارد این دستگاه باشید. به همین منظور شما میتوانید از کارشناسان اوج لیفت، مشاوره رایگان آسانسور دریافت کنید.
بیشتر بخوانید:
عکس های بیشتر
نگاهی به برخی پروژه های آسانسور
سوالات متداول
1. استاندارد آسانسور شامل چه مواردی است؟
استاندارد آسانسور موارد مختلفی را در بر میگیرد که به شرح زیر است: • لزومات تعیین سرعت آسانسور • باز و بسته شدن به موقع درب آسانسور از طریق سیستم سنسورهای درب • ویژگی ضد حریق بودن آسانسور • ابزار تضمینی ایمنی درب آسانسور • فاصله سقف آسانسور تا دیوار • نحوه عملکرد قفل درب • کیفیت بالای قفل درب و ریل • تهویه آسانسور • احساس راحتی و امنیت مسافران • تناسب داشتن ظرفیت آسانسور با محل استفاده • پنل آسانسور و رابط کاربری آن • پاراشوت یا ترمز ایمنی • داشتن سیستم زنگ هشدار • ضربه گیرهای پایین آسانسور
2. انواع گواهینامه استاندارد آسانسور کدامند؟
این گواهینامه دو نوع دارد که به شرح زیر است: • گواهینامه استاندارد اولیه آسانسور • گواهینامه استاندارد ادواری
3. مسئولیت ایجاد حادثه در صورت نداشتن آسانسور به عهده کیست؟
• مالک یا مدیر ساختمان • بهره بردار یا استفاده کننده آسانسور